Những dịp hội hè đình đám, trên mâm cỗ của người dân Lập Thạch chắc chắn sẽ không thể thiếu được những chiếc bánh gạo cay giản dị mà thơm ngon. Đây là truyền thống từ lâu đời của người dân xứ ấy.

Bánh gạo cay vàng ươm thơm ngon. ( Nguồn: Internet )

Những chiếc bánh gạo Lập Thạch vàng ươm trông chả có gì đặc biệt lắm nhưng lại đòi hỏi sự kỳ công, khéo léo của những người làm bếp Lập Thạch. Ngay từ khâu chọn nguyên liệu, đầu bếp phải chắc chắn lựa được loại gạo nếp ngon nhất, vừa thu hoạch từ đồng. Thứ gạo này mang ngâm trong nước làm bánh giò, rồi vớt ra, để khô, xong đâu đó lại tiếp tục ngâm vào hỗn hợp nước được tạo nên từ lá trầu không vò kỹ và quả dành dành chắt nước, mục đích là để tạo màu, tạo hương và tạo độ nở.
Gạo nếp ngâm khoảng 3 ngày thì bắt đầu nở to ra, nhuộm màu nâu vàng bắt mắt. Mang chỗ gạo này đi đãi thật sạch, đồ thành xôi. Hương thơm bốc lên ngào ngạt, xôi chín, người ta dàn xôi thật mỏng ra mâm chờ xôi nguội. Cho một ít dầu, mỡ rưới lên, mang xôi trộn đều, chuyển sang vỉ buồm rồi mới dùng chày vồ được thoa mỡ vừa đập vừa đảo đều tay. Điều quan trọng là phải làm thật khéo sao cho từng hạt xôi nếp đều bị bẹp ra nhưng lại không hề dính nhau. Giai đoạn tiếp theo là đem hong xôi cho giòn, khô đến độ có thể sàng được. Bấy giờ người ta mới bắc chảo lên bếp, cho xôi vào rang thành bỏng.
Nấu nước đường cũng là một khâu vô cùng quan trọng. Độ sệt của nước đường chuẩn mực phải đạt yêu cầu khi thả nước lã vào, hỗn hợp nước cũng không bị hòa tan. Đổ nước đường vào xôi bỏng, nhanh tay đảo đều, thêm chút dầu thơm. Lưu ý là điều chỉnh cho lửa nhỏ để không bị cháy bỏng, đảo thật ký để vị ngọt bám đều và chắc vào các hạt bỏng, đến độ vừa đủ thì bắc ra, đổ vào mâm có thoa sẵn mỡ để chống dính. Tùy sở thích của mỗi nhà mà có thể quyết định độ mỏng hay dày của bánh bằng ống tre. Sau khi dàn bánh, sử dụng dao mỏng và thước cắt bánh thành các hình vuông, tròn, tam giác tùy ý.
Bánh gạo rang thành phẩm có mùi thơm dịu của gạo nếp, độ giòn tan vui miệng, vị ngọt ngon mà không hề gắt, phù hợp với khẩu vị của rất nhiều người.